Van een dagje snuffelen naar een blijvende beweging

2 mei 2025

Blog | Van een dagje snuffelen naar een blijvende beweging

Wat als tweedehands het nieuwe normaal wordt?

Door Tess Schram – Programmamanager Circulaire Samenleving bij FMF

Vorig weekend kleurde Nederland weer oranje. En met duizenden kleedjes, kramen en koffers vol tweedehands kleding kleurde Koningsdag óók opvallend circulair. Eén dag per jaar maken we van consumptie een feestje van hergebruik. We struinen, ruilen, verkopen en ontdekken vergeten parels. En misschien nog belangrijker: we laten zien dat het ook anders kan.

Maar wat als die tijdelijke mindset geen uitzondering is, maar het begin van iets structureels?

In Nederland verdwijnt jaarlijks zo’n 135 miljoen kilo textiel in de afvalbak. Veel daarvan nauwelijks gedragen. Fast fashion – goedkoop, snel en verleidelijk – is aantrekkelijk op de korte termijn, maar op de lange termijn destructief. Niet alleen voor het milieu, maar ook voor de mensen achter onze kleding. De kledingindustrie is wereldwijd verantwoordelijk voor ongeveer 10% van de CO₂-uitstoot, en slurpt water, energie en grondstoffen alsof ze oneindig zijn.

Friesland ruilt, herstelt en inspireert

Gelukkig beweegt er iets. Steeds meer Friezen kiezen bewust voor tweedehands. Onze provincie telt inmiddels meer dan 125 kringloop- en vintagewinkels. Alleen al in Leeuwarden vind je ruim 25 plekken waar stijl en duurzaamheid hand in hand gaan. Maar het gaat verder dan winkels.

Door de hele provincie ontstaan initiatieven die hergebruik een nieuw gezicht geven:

• kledingruilavonden in dorpshuizen
• Repair Cafés waar een kapotte rits weer kansen krijgt
• Conceptstores zoals Appel & Ei waar tweedehands eruitziet als haute couture

Wat ooit alternatief was, wordt langzaam maar zeker het nieuwe normaal. Niet omdat het moet, maar omdat het een goed gevoel geeft. Meer verhaal, meer vakmanschap, meer verbondenheid. En ja, het is gewoon leuker.

We weten het eigenlijk al: het kan anders

Wat Koningsdag laat zien, past precies in wat het Rijk de komende jaren wil bereiken: minder nieuwe kleding kopen, vaker iets herdragen of laten maken. Niet omdat het moet, maar omdat het werkt.

In het nieuwe Beleidsprogramma Circulair Textiel 2025–2030 staat het zwart op wit: als we anders met kleding omgaan, maken we echt verschil. Niet alleen in uitstoot of afval, maar in hoe we waarde geven aan wat we dragen.

En dat begint klein:

• Wacht even voordat je iets koopt
• Een kapotte jas laten maken
• Iets leuks ruilen met een vriendin
• Een kledingrekje ophangen in het buurthuis

Wat klein lijkt, is juist de kern van de omslag die we nodig hebben.

Doe je mee?

En gemeenten? Die kunnen een wereld van verschil maken. Door plekken te creëren waar mensen kunnen ruilen of repareren. Door bewoners te helpen hun idee van de grond te krijgen. Door hergebruik zichtbaar te maken in de winkelstraat.

Heb je een idee voor jouw buurt, dorp of stad – een ruilkast, reparatiehoek of lokale swap-avond? Laat het ons weten! We denken graag met je mee.

Zoek de contactpersoon bij jou in de buurt

Hoe meer mensen meedoen, hoe groter de beweging wordt.