Een provinciale niet-toxische milieustrategie cruciaal voor een gezonde circulaire economie

Niet-toxisch milieu strategie
Voortkomend uit het 7e Milieuactieprogramma [1] van de EU ligt de opgave voor de Europese Commissie om eind 2019 te komen met een niet-toxisch milieu strategie (non-toxic environment strategy). Deze strategie dient als leidraad voor alle EU lidstaten, waaronder de lokale en regionale autoriteiten, om te komen tot een veilige omgang met chemicaliën in de gehele levenscyclus ter bescherming van mens en milieu.

Circulaire economie
Als over circulaire economie wordt gesproken dan ligt de nadruk vaak op het realiseren van gesloten grondstofstromen. In het Rijksbreed programma circulaire economie [2] wordt in de visie duidelijk vermeld dat het gaat om een economie die goed is voor de volksgezondheid en voor ons milieu. Een systeem dat voorziet in behoeften zonder onaanvaardbare milieudruk en zonder schadelijke emissies naar het milieu. Het ongecontroleerd laten circuleren van grondstoffen zonder aandacht voor eventuele aanwezigheid van toxische stoffen kan een ongewenste belasting vormen voor volksgezondheid en milieu bij het vrijkomen van deze stoffen in de loop van de nieuwe levenscyclus. De verantwoorde omgang met schadelijke stoffen die de gezondheid of het functioneren van ecosystemen kunnen aantasten is dus een belangrijk punt van aandacht in hergebruik van materialen en grondstofstromen. Hiervoor is goede afstemming nodig tussen het (gevaarlijke) stoffenbeleid en het circulaire recyclebeleid om niet-toxische materiaalcycli te kunnen realiseren die de kern vormen van de circulaire economie.

Provinciale strategie
De ontwikkeling en implementatie van een provinciale niet-toxisch milieu strategie zal dus een belangrijke basis moeten vormen voor een gezonde circulaire economie. Dit vraagt onder andere voor circulair ontwerp van nieuwe materiaalstromen en ketens. Waar mogelijk wordt het gebruik van toxische stoffen vermeden en vervangen door veilige alternatieven waaronder niet-chemische oplossingen. Daarnaast dient een verantwoorde circulaire omgang gevonden te worden met bestaande en oude materiaalstromen waar toxische stoffen in significante mate aanwezig kunnen zijn. De ontwikkeling en uitvoer van een provinciale niet-toxisch milieu strategie kan een belangrijke basis vormen voor een gezond circulair Zuid-Holland. Door maatschappelijke inbreng te faciliteren vanuit bedrijven, (semi)overheden, kennis- en onderwijsinstellingen maar ook regio- en burgercollectieven en maatschappelijke instellingen kan de provincie Zuid-Holland een breed gedragen strategie vormgeven. Deze provinciale strategie kan vervolgens de basis vormen voor provinciaal beleid en een uitvoeringsprogramma op het raakvlak van milieu en circulaire economie. Een gezond circulair Zuid-Holland komt daarmee aanzienlijk dichterbij.