Nieuwe Europese circulaire wetgeving: wat betekent dat?

De EU komt met nieuwe regels om de wegwerpsamenleving tegen te gaan, en zodoende duurzamere producten en de circulaire economie te bevorderen. De doelen van dit voorstel zijn o.a. dat circulaire producten meer als norm gaan gelden, dat de consument meer circulairs te kiezen heeft, dat we minder afval produceren en dat we energie besparen.

3 juni 2022

Wat houdt het voorstel in?

Er komen nieuwe basisregels voor producenten. Maar wat betekent dit voor het bedrijfsleven?

Het voorstel is gericht op met name producenten: vanaf ontwerpfase moeten die duurzaamheid gaan meenemen in productieproces, met het idee dat we niet langer meer grondstoffen gaan gebruiken, maar minder. Producten in de EU moeten daardoor langer mee gaan, makkelijker te onderhouden en repareren zijn, en energiezuiniger worden gemaakt. Zo stimuleren de nieuwe regels om product ontwerp zo in te zetten dat reparatie en vervanging van onderdelen eenvoudiger en goedkoper kan. Daarnaast indien kapot, eenvoudig te recyclen.

Ook komen er minimumeisen voor productontwerp en beperkingen voor het gebruik van chemische stoffen. Dit gaat gelden voor alle fysieke producten die binnen de EU verkocht worden. Denk aan: elektronica, textiel en meubilair, maar ook basisindustrieproducten zoals staal, cement en chemicaliën. De Europese Commissie wil tevens dat producenten in onder andere de textielindustrie meer verantwoordelijkheid nemen over de afvalfase van reststromen. De regels gaan ook gelden voor niet EU bedrijven, die wel in EU verkopen.

Informatie en labels voor de consument

Betrouwbare informatie en kwaliteit: De consument wordt ook betrokken door invoering van zogenaamde verplichte duurzaamheid labels op ieder product. Labels die naast energiezuinigheid ook informatie bieden over repareerbaarheid, CO2 voetafdruk, en mogelijkheden van recycling. De labels komen voort uit onder andere een verplicht Digitaal Product Paspoort voor elk te verkopen product in de EU.
Initieel hogere prijzen, maar besparing op lange termijn: Verwacht wordt dat prijzen van circulaire producten niet stijgen ten opzichte van niet-circulaire producten. In eerste instantie is de verwachting dat producten die gereguleerd zullen worden in prijs zullen stijgen. Echter, de ervaring is dat consumenten, mede door betere kwaliteit, langere levensduren, en minder energieverbruik, voldoende worden gecompenseerd door financiële besparingen op de lange termijn.

Moet ik al in actie komen?

Zolang de nieuwe regels nog niet van kracht zijn, zal de bestaande richtlijn ecologisch ontwerp van kracht blijven. Deze richtlijn heeft voor de jaren 2022-2024 een update ondervonden. Op zijn vroegst treden de nieuwe regels vanaf 2024 in werking. De komende maanden wordt het voorstel besproken door het Europees Parlement, en worden mogelijk nog enkele verbeterpunten toegevoegd. Mogelijke toevoegingen kunnen zijn:

Verbod op veroudering, waarbij producten sneller kapotgaan dan zou moeten.
Verbod op vernietiging van niet-verkochte producten
Verbetering en concretisering product paspoort

Deze ontwikkelingen lijken vrij ver in de toekomst, maar de geplande veranderingen hebben mogelijk flinke impact op het bedrijfsleven. Vandaar is het erg belangrijk om al goed voorbereid te zijn. Het is dan ook zaak om vooral niet af te wachten, maar over te gaan in de actiestand. De afgelopen jaren zijn voldoende circulaire initiatieven van de grond gekomen, die aan de slag gingen zonder wetgeving of andere regels en maatregelen, zie hiervoor onze productcatalogus.

Houd dus de vorderingen van dit proces goed in de gaten. Je kunt hier meer lezen over deze nieuwe wetgeving: